Cel: poprawę pamięci krótkotrwałej, długotrwałej oraz koncentracji, a także mogą pomóc w spowolnieniu procesów związanych z naturalnym starzeniem się mózgu. Oto kilka przykładowych ćwiczeń, które są dostosowane do seniorów, łatwe do wykonania w domu i skuteczne w poprawie funkcji poznawczych:
1. Ćwiczenie z zapamiętywaniem listy przedmiotów
- Zadanie: Wybierz 5-7 przedmiotów w domu (np. kubek, książka, klucz, długopis, kwiat doniczkowy). Przez 30 sekund patrz na nie, a następnie spróbuj zapisać lub powiedzieć na głos, jakie przedmioty widziałeś. Z czasem możesz zwiększyć liczbę przedmiotów do zapamiętania.
- Cel: To ćwiczenie rozwija pamięć wzrokową i pomaga w poprawie pamięci krótkotrwałej.
2. Ćwiczenie z przypomnieniem imion
- Zadanie: Przypomnij sobie imiona osób, które spotkałeś w ciągu ostatnich kilku dni lub tygodni. Staraj się przypomnieć ich imiona w odpowiedniej kolejności lub wymień je w losowej kolejności.
- Cel: To ćwiczenie poprawia pamięć długotrwałą, szczególnie w zakresie zapamiętywania nazwisk i imion.
3. Ćwiczenie ze skojarzeniami
- Zadanie: Wybierz jedno słowo (np. “drzewo”). Następnie spróbuj wymyślić jak najwięcej słów, które są z nim powiązane (np. “liść”, “korona”, “las”, “pień”, “szyszka”, “słońce”). Możesz ustalić limit czasu (np. 1 minutę) na wygenerowanie jak największej liczby skojarzeń.
- Cel: To ćwiczenie rozwija pamięć asocjacyjną i zdolność do łączenia informacji.
4. Ćwiczenie z opowiadaniem historii
- Zadanie: Wybierz jedno wydarzenie z przeszłości, które dobrze pamiętasz (np. wakacje, ważne spotkanie, uroczystość rodzinna). Spróbuj opowiedzieć o nim w szczegółach: co się działo, kto był obecny, jakie były emocje, co zapamiętałeś. Następnie wróć do tej historii po kilku dniach i spróbuj dodać nowe szczegóły.
- Cel: To ćwiczenie wspomaga pamięć autobiograficzną i umiejętność organizowania wspomnień w spójną całość.
5. Ćwiczenie z liczeniem wstecz
- Zadanie: Zacznij liczyć od 100 wstecz po 7 (np. 100, 93, 86, 79, itd.). Możesz zwiększyć trudność, licząc po innych liczbach (np. po 3 lub 10).
- Cel: To ćwiczenie rozwija pamięć operacyjną i koncentrację.
6. Gry planszowe i karciane
- Zadanie: Gry takie jak szachy, warcaby, karty (np. brydż, remik) są doskonałym sposobem na rozwijanie pamięci, koncentracji i logicznego myślenia. Wymagają one zapamiętywania zasad, strategii i ruchów.
- Cel: Gry rozwijają pamięć operacyjną, koncentrację i zdolność do podejmowania decyzji.
7. Ćwiczenie z zapamiętywaniem ciągów słów
- Zadanie: Wybierz 5–7 słów (np. “kot”, “dom”, “stół”, “krzesło”, “drzewo”). Zapamiętaj je, a potem spróbuj przypomnieć je w odpowiedniej kolejności. Z czasem możesz zwiększyć liczbę słów i spróbować zapamiętać słowa w określonym porządku (np. alfabetycznym).
- Cel: To ćwiczenie poprawia pamięć krótkotrwałą i zdolność do zapamiętywania sekwencji informacji.
8. Ćwiczenie z rozwiązywaniem zagadek
- Zadanie: Rozwiązuj krzyżówki, sudoku, zagadki logiczne lub inne łamigłówki. Możesz także spróbować rozwiązywać zagadki werbalne (np. “Co jest zawsze przed tobą, ale nie możesz tego zobaczyć?”).
- Cel: Zagadki rozwijają zdolność logicznego myślenia, koncentracji oraz pamięci.
9. Ćwiczenie z nazywaniem przedmiotów
- Zadanie: Wybierz dowolny przedmiot w pokoju i spróbuj wymienić jak najwięcej szczegółów na jego temat (np. materiał, kształt, kolor, funkcja). Potem spróbuj zapamiętać jak najwięcej przedmiotów w pokoju, notując je na kartce.
- Cel: To ćwiczenie wspomaga pamięć wzrokową i koncentrację na szczegółach.
10. Ćwiczenie z nauką nowych słów
- Zadanie: Codziennie ucz się nowego słowa i spróbuj użyć go w kilku zdaniach. Może to być nowe słowo w języku obcym lub nowe słowo w języku ojczystym.
- Cel: To ćwiczenie rozwija słownictwo i pamięć długotrwałą.
11. Ćwiczenie z tzw. „rozmową z samym sobą”
- Zadanie: Wybierz jedno wydarzenie z dnia lub tygodnia i spróbuj opisać je szczegółowo, jakbyś opowiadał o nim komuś innemu. Następnie spróbuj przypomnieć sobie to wydarzenie po kilku dniach.
- Cel: To ćwiczenie rozwija pamięć autobiograficzną i zdolność przypominania sobie szczegółów z codziennych wydarzeń.
12. Ćwiczenie z wykorzystaniem aplikacji
- Zadanie: Istnieją aplikacje mobilne i komputerowe, które oferują ćwiczenia na poprawę pamięci (np. Lumosity, Peak, Elevate). Takie aplikacje często oferują gry i zadania, które rozwijają różne aspekty pamięci.
- Cel: Aplikacje te pomagają w codziennym ćwiczeniu pamięci w przyjemny i angażujący sposób.
Ćwiczenia pamięci
Ćwiczenie nr 1
Proszę przerysować poniższą figurę:
Ćwiczenie nr 2
Proszę policzyć czworokąty:
Ćwiczenie nr 3
Z podanych poniżej liter proszę ułożyć nazwy zawodów:
O D G R N O I K . . . . . . . OGRODNIK
I E L U C N A Z Y C . . . . . . . . . . . .
A R L Z E K . . . . . . . . . . . . . . .
R Z K E J A O L . . . . . . . . . . . . . .
M Y N A R Z R A . . . . . . . . . . . . .
K A T W O A D . . . . . . . . . . . . . .
M E N I K C H A . . . . . . . . . . . . .
K A R Z P I E . . . . . . . . . . . . . . .
A F T O F O G R . . . . . . . . . . . . .
I K G R N Ó . . . . . . . . . . . . . . .
R A K O T . . . . . . . . . . . . . . . .
I K T W O N R A . . . . . . . . . . . . .
K I C A E O W R . . . . . . . . . . . . .
H Y L I K A U D R . . . . . . . . . . . . .
G A R Z E S T R Z M I . . . . . . . . . .
O L I P A N T C J . . . . . . . . . . . . .
Ćwiczenie nr 4
Proszę policzyć prostokąty na poniższym rysunku:
Dodatkowe wskazówki
- Regularność: Ważne jest, aby ćwiczenia pamięci były wykonywane regularnie. Krótkie, codzienne sesje są znacznie bardziej skuteczne niż długie ćwiczenia robione raz na jakiś czas.
- Zróżnicowanie: Warto łączyć różne ćwiczenia, angażując pamięć wzrokową, słuchową i werbalną. Zróżnicowanie pomoże w utrzymaniu zaangażowania i poprawie różnych obszarów pamięci.
- Zdrowy styl życia: Oprócz ćwiczeń pamięci, warto zadbać o zdrową dietę, odpowiednią ilość snu oraz regularną aktywność fizyczną, które wspierają funkcje poznawcze i ogólne zdrowie mózgu.
Ćwiczenia te są dostosowane do seniorów i pomogą utrzymać umysł aktywny, co może poprawić jakość życia i opóźnić procesy starzenia się mózgu.
AUTOR: Ekspert Portalu „Świadomy Opiekun”
#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie
„Materiał powstał w ramach projektu partnerskiego pn. Opieka długoterminowa – kształcenie kadr Etap I- dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej.„